آموزش مهارت همدلی
·همدلی چیه؟
همدلی یک پدیده روانشناختی چندجانبه است که به قابلیت فهم و به اشتراک گذاری تجربیات عاطفی و شناختی دیگران اشاره دارد. این قابلیت شامل توانایی درک، تجربه همدلانه احساسات، افکار و دیدگاه‌های فرد دیگری است، در حالی که همچنان تمایز واضحی بین احساسات و افکار خود و آنهایی که از دیگران منتقل می‌شود، حفظ می‌شود. همدلی هر دو جنبه عاطفی و شناختی را شامل می‌شود، اجازه می‌دهد که افراد نه تنها احساسات وضعیف افراد دیگر را تشخیص دهند و با آنها ارتباط برقرار کنند، بلکه دلایل و جنبه‌های شناختی تجارب آنها را نیز فهم کنند.
از نظر علمی، تعاریف بسیار و گوناگونی از همدلی وجود دارد، همدلی شامل یک ترکیب پیچیده از پروسه‌های عصب‌شناسی، روان‌شناسی و اجتماعی است. در نقطه نظر عصبی، نورون های آینه ای و مناطق مختلف مغز مرتبط با پردازش عاطفی، مانند اینسولا و قشر سینگولیت، نقش اساسی در همدلی دارند. از نظر روانشناختی، تئوری ذهن، گرفتن دیدگاه و تنظیم عاطفی به بعد های شناختی و عاطفی واکنش های همدلانه کمک می‌کند. از نظر اجتماعی، عوامل فرهنگی و تفاوت های فردی ممکن است بر بیان و دریافت همدلی تأثیر بگذارد، که بیانگر طبیعت پویای آن در تعاملات انسانی است.
بطور مختصر، همدلی به عنوان یکی از توانمندی اساسی انسانی عمل می‌کند که ارتباطات معنادار، همبستگی اجتماعی و درک مهربانانه را در چارچوب پیچیده‌ای از روابط انسانی فراهم می‌کند.
·کارل راجرز و همدلی
کارل راجرز، یک روانشناس انسان‌گرا برجسته، در رویکرد متمرکز بر مراجع یا فرد، به اهمیت همدلی در رویکرد درمانی خود تأکید کرد. بر اساس دیدگاه راجرز، همدلی شامل توانایی درک تجربیات فرد از دیدگاه و پرسپکتیو خود او است. راجرز همدلی را یکی از شرایط اساسی برای رشد و درمانی و تغییر مثبت معرفی کرد.
در دیدگاه راجرز، همدلی شامل:
فهم دیدگاه شخص:
مشاور با تلاش واقعی تجربیات، احساسات و تجربیات شخص را بدون جهت گیری و قضاوت به درستی درک می‌کند. این نیازمند وارد شدن به جایی است که شخص ایستاده است و دنیا را از دیدگاه او مشاهده می‌کند.
اطلاع رسانی فهم و درک او:
مشاور به شخص انتقال می‌دهد که او واقعاً دنیای درونی مشتری را درک کرده است، البته که باید حقیقتا اینگونه باشد. این انتقال از فهم برای ساختن یک رابطه درمانی بر پایه اعتماد و ساخت ارتباط مؤثر است.
حضور و هماهنگی:
همدلی شامل حضور کامل با شخص است، توجه نزدیک به حرکات و صداها و رفتار های کلامی و غیرکلامی و زبان بدن. مشاور به عنوان تسهیل گری برای تنظیم احساسات شخص عمل می‌کند و حس قبولی و اعتبار به وجود می‌آورد.
انعکاس و روشن‌سازی:
راجرز تشویق می‌کرد که مشاوران احساسات و افکار شخص را به او برگردانند، که به شخص کمک می‌کند تا در مورد تجربیات خود عمیق‌تر بررسی کند. هم رقص مراجع پیش رفتن بسیار حائض اهمیت است.
قبولی و پذیرش بدون جهت گیری و قضاوت:
همدلی به معنای قبولی بدون ارزیابی از شخص است. مشاور سعی می‌کند محیطی ایجاد کند که شخص احساس کند بدون ترس از انتقاد یا قضاوت، مورد پذیرش کامل قرار گرفته است.
راجرز باور داشت که وقتی افراد این نوع از فهم همدلانه را تجربه می‌کنند، احتمالاً بیشتر به بررسی و بیان احساسات واقعی خود بپردازند که منجر به رشد شخصی و کشف خود شود. رویکرد شخص محور، با تأکید بر همدلی، تأثیر زیادی در زمینه روان‌درمانی و مشاوره داشته است.
·5 مورد از مزایای داشتن همدلی
تقویت روابط: همدلی از اساس ساختن روابط معنادار و سالم است. با درک و به اشتراک گذاری احساسات دیگران، افراد می‌توانند ارتباطات قوی تری برقرار کنند، اعتماد را بالا ببرند و محیطی حمایتی ایجاد کنند. ارتباطات همدلانه همکاری مؤثر و حل مسائل در زمینه‌های مختلف ارتباطات انسانی را ترویج می‌دهد.
ارتباطات مؤثر: همدلی نقش حیاتی در ارتباطات مؤثر ایفا می‌کند. وقتی افراد قادر به استفاده از احساسات و دیدگاه های دیگران هستند، بهترین تجربه های خود را به گونه‌ای مهربانانه انتقال می‌دهند. این منجر به ارتباطات روشن و مهربان می‌شود.
حل اختلاف: همدلی یک عنصر کلیدی در حل اختلافات به نحو سازنده است. با همدلی نسبت به احساسات و مشکلات تمام افراد معترض، افراد می‌توانند نقاط مشترک را پیدا کنند، میانجی شوند و به سمت راه‌حل‌های سازگار برای هر دو طرف حرکت کنند. این به کاهش تنش‌ها و فراهم کردن فضای همکاری کمک می‌کند.
افزایش هوش هیجانی: همدلی جزء اصلی هوش هیجانی است. افراد با سطح بالای همدلی نسبت به احساسات خود و دیگران حساس‌تر هستند. این آگاهی به بهترین نحو ممکن به خودکنترلی، مهارت‌های اجتماعی و به طور کلی هوش هیجانی کمک می‌کند.
ترویج رفتارهای اجتماعی مثبت: همدلی با رفتارهای اجتماعی مثبت مرتبط است، جایی که افراد ممکن است به کمک، حمایت و مراقبت از دیگران بپردازند. افرادی که احساس همدلی قوی دارند، احتمالاً در اعمال بی‌انتهای خود به بهبود ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگ همکاری و مهربانی کمک می‌کنند.
به طور خلاصه، همدلی نه تنها روابط شخصی را غنی‌تر می‌کند بلکه به عنوان یک مهارت اساسی در ارتباطات مؤثر، حل اختلاف، هوش هیجانی و ترویج رفتارهای مثبت نقش مهمی ایفا می‌کند.
·معایب نداشتن همدلی
ضعف در روابط انسانی: عدم وجود همدلی می‌تواند منجر به مشکلات در برقرار و حفظ روابط مثبت شود. زمانی که افراد با دشواری در درک و ارتباط با احساسات و دیدگاه‌های دیگران روبرو هستند، ممکن است به عدم ارتباط موثر، تضاد و تعاملات آزاردهنده منجر شود. همدلی برای ساخت ارتباطات معنادار و ترویج درک متقابل در روابط ضروری است.
افزایش تنش و اختلافات: بدون همدلی، اختلافات احتمالاً بیشتر گسترش پیدا می کنند. عدم توانایی در ارزیابی احساسات و دیدگاه‌های دیگران می‌تواند منجر به سوءتفاهم، نفرت و کاهش همکاری شود. حل اختلافات به شدت دشوار می‌شود زمانی که افراد به نیازها و نگرانی‌های کسانی که اطرافشان هستند، توجه ندارند.
کاهش همکاری در تیم: در محیط‌های کاری یا گروهی، عدم همدلی می‌تواند به مشکلات در همکاری موثر منجر شود. اعضای تیم که از دیدگاه یا نیازهای یکدیگر فاصله می‌گیرند، ممکن است به دشواری با هم هماهنگی یابند. این موضوع می‌تواند به کاهش بهره‌وری، خلاقیت و موفقیت کلی تلاش‌های همکارانه منجر شود.
محدودیت مهارت‌های رهبری: همدلی یک خصوصیت بسیار مهم در رهبری مؤثر است. رهبرانی که از همدلی بهره‌مند نیستند، ممکن است دشواری در برقراری ارتباط با اعضای تیم یا انگیزه‌دهی به آنها داشته باشند. درک نیازها و چالش‌های دیگران برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه، ارائه حمایت و ایجاد محیط کاری مثبت ضروری است.
جدایی و انزوای اجتماعی: افرادی که به همدلی اهمیت نمی‌دهند، ممکن است خود را در جامعه به تنهایی و جدا از دیگران بیابند. دیگران ممکن است آنها را به عنوان بی احساس یا بی‌اعتنا شناسایی کنند، که این موضوع می‌تواند منجر به احساس تنهایی، بیگانگی و کمبود حمایت گردد.
خلاصه‌اش، کمبود همدلی و فهم از دیگران می‌تواند به چالش‌های انسانی، افزایش تنش، کاهش همکاری، محدودیت در مهارت‌های رهبری و حتی جدایی اجتماعی منجر شود. تقویت همدلی از اهمیت بسیاری در ساخت روابط سالم و ارتقای همکاری در جوامع و سازمان‌ها برخوردار است.
·چطور با دیگران همدلی داشته باشیم و چگونه این مهارت را در خودمون ارتقا دهیم؟
در زیر پنج راهکار برای همدل شدن با دیگران و بهبود این مهارت آورده شده است:
1.گوش دادن فعّال:
به شخصی که صحبت می‌کند، تمرکز کامل خود را اختصاص دهید.
با نگاه به چشمان شخص، تکان سر و استفاده از نشانه‌های کلامی نشان دهید که در گفتگو مشغول به فعالیت هستید و حقیقتا دارید به سخنان فرد مقابل گوش می دهید.
اجتناب از وقفه و اجازه دهید تا شخص بدون اندازه‌گیری افکار و احساسات خود را بیان کند راحت و رها بودنی که ناشی از احساس اعتماد است.
2.پا کردن در کفش‌های دیگران:
خودتان را در موقعیت دیگران تصور کنید، اگر من جای او بودم چه احساسی داشتم؟ چه فکری میکردم؟ چه رفتاری نشان می دادم؟ در نظر داشته باشید که در آن شرایط چگونه احساس می‌کنید و چه نیازهایی دارید و دقیق خودتان را در جای او تصور کنید.
این فرآیند تصوّر از دیدگاه دیگران به شما کمک می‌کند تا احساسات و تجربیات آنها را به طور عمق درک کنید.
3. پرسش سوالات باز:
از دیگران خواسته می‌شود که بیشتر درباره افکار و احساسات خود بگویند با پرسش سوالات باز او را تشویق کنید.
به جای سوالات بسته که پاسخ های بله/خیر را فراخوانی می‌کنند، درباره تجربیات، نگرانی‌ها یا آنچه که ممکن است نیاز داشته باشند، سوالات بپرسید.
4. تمرین در ارتباطات غیرکلامی:
به نشانه‌های غیرکلامی مانند چهره، حرکات بدن و تلفظ دقت کنید.
این نشانه‌ها اغلب احساسات را بیشتر از کلمات به تصویر می‌کشند. به توجه به آنها مهارت شما را در درک و پاسخ همدلانه بهبود می‌بخشد.
5. پرورش کنجکاوی و علاقه:
به گفتگوها با کنجکاوی حقیقی نسبت به تجربیات و احساسات دیگران نزدیک شوید.
علاقه خود را به دیدگاه آنها نشان دهید و احساساتشان را تأیید کنید، حتی اگر با دیدگاه خودتان متفاوت باشد. از ساخت فرضیات اجتناب کرده و تلاش کنید دیدگاه منحصر به فرد آنها را درک کنید.
·برای بهبود هنر و مهارت همدلی به مرور زمان:
خواندن ادبیات تقویت‌کننده همدلی ست:
کتب، مقالات یا داستان‌هایی را بخوانید که به تفکرات و تجربیات مختلف پرداخته باشند. این کار می‌تواند درک شما از احساسات و دیدگاه‌های متنوع را گسترش دهد.
تمرینات تصوّر از دیدگاه‌های مختلف:
به‌طور فعّال در تمریناتی شرکت کنید که شما را تشویق به دیدن وضعیت‌ها از زوایای مختلف کنند. این می‌تواند شامل گفتگوها، بازی نقش، یا نوشتن از دیدگاه‌های مختلف باشد.
درخواست بازخورد:
از دوستان، خانواده یا همکاران بازخوردی در مورد نحوه نشان دادن همدلی خود بخواهید.
از بازخورد سازنده استفاده کنید تا نقاط بهبود و مناطقی که می‌توانید مهارت‌های همدلی خود را بهبود بخشید، شناسایی کنید.
شرکت در کارگاه‌ها یا دوره‌های آموزشی افزایش همدلی:
در کارگاه‌ها یا دوره‌های آموزشی شرکت کنید که بر همدلی و ارتباط موثر تمرکز دارند. این مکان‌ها فرصتی برای تمرین و دریافت راهنمایی درباره بهبود مهارت‌های همدلی شما فراهم می‌کنند.
به‌طور منظم اندیشیدن:
وقتی برای تفاهم نقاط ضعف و قوت در تعاملات خود زمان بگذارید، به تأملات شخصی خود ادامه دهید.
لحظاتی که احساس می‌کنید همدلی خود را خوب اجرا کرده‌اید و همچنین مواقعی که به بهبود نیاز دارید را شناسایی کنید.
مایندفولنس و تمرینات غنی سازی ذهن یا ذهن آگاهی:
این تمرینات ما را به احساسات و افکار و رفتار خود واقف می کند و برای همین نوعی تمرین است برای داشتن همدلی با خودمان در درجه ی اول و بعد از آن همدلی مان با دیگران نیز افزایش پیدا می کند.
بخاطر داشته باشید که همدلی یک مهارت است که با تمرین و تلاش می‌توان آن را بهبود داد. با گنجاندن این راهکارها در تعاملات روزمره‌تان، می‌توانید توانایی همدلی با دیگران خود را بهبود ببخشید و ارتباطات معنادارتری برقرار کنید.
امیدوارم که از مطالب این مقاله استفاده کنید
دوستدار شما محمد نصوحیان
منابع بیشتر برای آموزش و مطالعه:
شما را به دو پلی لیست آموزشی از دکتر آذرخش مکری ارجاع می دهم یک پلی لیست مستقیما در رابطه با همدلی هست و یکی دیگر در رابطه با رویکرد انسان گرایی راجرز: با فیلترشکن بازشون کنید چون در یوتوب هست و فیلتر
دیدگاهتان را بنویسید